Antoine Pannen is een van de nieuwe arbiters binnen het gilde dat ook de wedstrijden in de rolstoel eredivisie begeleidt. Pannen kwam achter het bureau bij de Nederlandse Basketball Bond vandaan en maakt nu zelf wekelijks als jonge arbiter meters op de velden.
Jarenlang was Pannen (28) de bekende stem, e-mailer of contactpersoon bij het scheidsrechtergilde. Die job ligt nu achter hem, Pannen dompelt zich nu onder in het onderwijs. ,,Ik werk momenteel namens Fontys Hogeschool, een aanbieder van HBO onderwijs in Zuid-Nederland. Ik ben actief als docent Sportmarketing bij de opleiding SPECO in Tilburg. Daarnaast ben ik voor die opleiding ontwerper van onderwijs.” En behalve zijn baan studeert hij ook nog. ,,Naast deze functie ben ik ook bezig met een opleiding master onderwijskunde in de avonduren.”
DOCENT
Pannen ziet veel overeenkomsten tussen het werk als scheidsrechter en docent. ,,Het vak van arbitrage heeft verrassend veel gelijkenissen met je taak als docent. Je staat voor een groep, je probeert ze veel vrijheid te geven om eigen initiatieven te ondernemen, maar je moet soms ingrijpen om de orde en veiligheid te bewaken.” Pannen kent daarin verschillende stijlen. ,,Zowel als arbiter als docent kan je dat op verschillende manieren doen, je kan streng zijn, soms iets even laten gaan en soms iets met een glimlach oplossen.”
Van planner naar uitvoerend kaderlid is enkele jaren geleden een logische stap voor Pannen. ,,Mijn vrouw Isa is een aantal jaar geleden lid geworden van SC Antilope. Ik ging daarom mee naar de toernooidagen. Vanuit mijn tijd als scheidsrechterplanner bij de NBB wist ik hoe lastig het is om die toernooien te bemensen met NBB-scheidsrechters. Dus ik dacht: “als ik er dan toch ben, kan ik mezelf ook wel nuttig maken en daar in mijn NBB-shirt rondlopen”. Daardoor ging ik ook wedstrijdjes fluiten.” Een dappere, maar zeker geen eenvoudige stap om van valide-wedstrijden fluiten om te schakelen. ,,Dat was wel wat lastiger dan gedacht. Die verbaasde blikken als ik een beslissing maakte zal ik nooit vergeten. Maar de acceptatie op de toernooidagen was hoog, daardoor kreeg ik er lol in. Inmiddels is mijn vrouw gestopt met rolstoelbasketbal, maar ik ben nog altijd op de velden te vinden.”
NACHTELIJKE ANALYSES
Pannen is een meester in het plannen, maar krijgt zijn programma toch rond. ,,We doen ons best zullen we maar zeggen. Maar een fulltime baan, een opleiding in de avonduren en een zoontje van één, maken het wel tot een uitdaging. Ik probeer elk weekend wel ergens in Nederland op de velden actief te zijn, maar het is goed plannen.” Analyseren van duels eindigt soms in een droom. ,,Het terugkijken van de wedstrijden doe ik vaak ‘s avonds in bed, maar het wil wel eens gebeuren dat ik halverwege in slaap val.” Pannen schiet in de lach. ,,Dat heeft uiteraard niets te maken met de spelers, maar vooral met de drukke planning die dag.”
KORFBAL
Het betekent wel dat hij momenteel geen andere sporten beoefent. ,,Ik kom uit de korfbal wereld. Heb daar tot mijn vijftiende gespeeld en daarna ben ik actief geworden als scheidsrechter.” Basketball Bond komt via zijn studie op zijn pad. ,,Ik was bezig met afstuderen en liep stage bij NOC*NSF, ik deed daar onderzoek naar het verhogen van het aantal vrouwelijke scheidsrechters in Nederland. Ik deed dat onderzoek bij zeven verschillende bonden, waaronder de NBB. Toen mijn stageperiode erop zat moest ik aan het werk.” Dat gebeurt onder de gedachte Durf Te Vragen. ,,Ik heb alle zeven bonden een mail gestuurd dat ik op zoek was naar een instapbaan. De NBB reageerde daarop. Dit was in de tijd dat we van ISS over gingen naar Sportlink en het nieuwe digitale wedstrijdformulier. Dit liep niet helemaal vlekkeloos, dus konden ze wel wat handjes gebruiken. Pannen kijkt enthousiast terug. ,,Het was voor mij een mooie manier om binnen te komen.”
Als korfballer is basketball een nieuwe discipline. ,,Ik heb geen basketbalachtergrond. Ik kende de sport ook niet zo goed. Als een andere bond zou hebben gereageerd was ik mogelijk nu handbal scheidsrechter geweest.” Het balletje kan vreemd rollen. En het basketbalvirus kan je stevig omarmen. ,,Ik ben wel verliefd geworden op de sport. Het snelle, dynamische, emotionele spreekt mij erg aan. Het is niet voor niets dat ik de korfbal wereld vaarwel heb gezegd. Basketball voelt nu echt als mijn sport.”
DE WERELD VAN HET PLANNEN
Pannen voelt zich vanaf het begin erg thuis in het wereldje van scheidsrechters. ,,De communicatie met scheidsrechters was echt een cadeautje. Ik heb altijd geprobeerd om een goede band te krijgen en te houden met deze groep vrijwilligers.” Als planner is hij bijzonder in de mens achter de scheidsrechter geïnteresseerd. ,,Ik besteedde altijd veel tijd aan de band die ik had met deze groep. Als ze me belden met een vraag, zocht ik altijd in Sportlink gauw op waar ze dat weekend moesten fluiten. Als de vraag dan beantwoord was, sloot ik bijvoorbeeld af met ‘Veel succes zaterdag in, Utrecht’.” Met een kleine attentie zorgt Pannen regelmatig voor blij verraste gezichten. ,,Ook stuurde ik altijd bloemen of een kaartje bij een trouwerij, blessure of geboorte. Vond ik leuk om te doen en volgens mij had ik zo een goede band met de groep.”
Herman van Veen bezong het ooit; Rozengeur en Maneschijn. Maar het ideale plaatje bestaat niet. ,,Daarnaast was natuurlijk niet alles even leuk. Moet je je voorstellen dat je de hele vrijdag hebt lopen bellen om de planning vol te krijgen en iemand om drie uur ’s middags belt met: ‘Ik moet morgen fluiten in Vlissingen, maar ik ben door mijn enkel gegaan’. Zie dan maar eens iemand bereid te vinden om naar Vlissingen af te reizen binnen dat korte tijdsbestek.” Pannen moet dan alle registers opentrekken. ,,Dan zat ik wel eens met mijn handen in het haar.” Het keurkorps lijkt aan de krappe kant. ,,We hebben als sport simpelweg te weinig scheidsrechters. Daar maak ik me wel zorgen over. Het is een groot compliment dat het de medewerkers van de bond nog altijd lukt om de planning sluitend te krijgen. Maar het lijkt met de week lastiger te worden.”
SCHEIDSRECHTER
Pannen is nog lid van de Bondsreglementencommissie en verruilt het plannen naar official. ,,Dat is geweldig.” En met een ferme lach als slot: ,,Ik kan me nu eindelijk ergeren, zoals de groep scheidsrechters zich vroeger aan mij heeft geërgerd.” Een nieuwe ervaring. ,,Het is heel leuk om onderdeel te zijn van het team. Je kent de mensen goed, het was een warm ontvangst.” En nu is Pannen een van de officials die onder meer de eredivisie begeleidt. ,,Het fluiten van rolstoelbasketbal vind ik op zichzelf al bijzonder lastig. Er staat zoveel ervaring op het veld. Dan kom ik het veld op sjokken met mijn drie jaar ervaring.” Een flinke stap. ,,Ik voel me soms nog een beetje als een vis op het droge, alsof ik ergens rondloop waar iedereen expert is en ik daar met minimale ervaring sturing aan mag geven. Dat is hard werken.” Het begeleiden van eredivisiewedstrijden is nog een extra stap. ,,3PO is dan wel heel erg fijn. Je hebt twee collega’s naast je staan die inspringen als ik mijn hoofd even dreig te verliezen. Het is wel bijzonder wennen. Je moet je houden aan je eigen taken en verantwoordelijkheden, dat is soms nog een beetje zoeken.” Pannen vindt de steun van zijn collega’s erg goed. ,,Ik fluit altijd met een ervaren collega. Die stelt gericht vragen en geeft gerichte feedback, dat helpt altijd goed. Ook het terugkijken van de wedstrijden en het bespreken van clips helpt om beter te worden.
Basketball of korfbalscheidsrechter. Dat brengt ook verschillen met zich mee. ,,Als korfbal scheidsrechter stond ik alleen op het veld. Dat mis ik soms best wel eens. Alle fouten die je maakt, kan je zelf oplossen. Nu word je ook aangesproken op beslissingen van je collega. Dat is soms best ingewikkeld, zeker als ik het eens ben met de speler.” Een dilemma. ,,Wat zeg je dan? Maar met z’n tweeën of drieën fluiten heeft ook voordelen. Je kan voor de wedstrijd met iemand voorbereiden en even tot rust komen. Tijdens de wedstrijd heb je iemand om op terug te vallen. Om over de gezelligheid na de wedstrijd nog maar te zwijgen.”
DE COMMUNITY
Het meest geniet Pannen van de toernooidagen, als de community een dag lang vertoeft in een sporthal. ,,Hoe leuk ik de eredivisie ook vind, de mooiste momenten vind ik in de toernooidivisie. Het begeleiden van nieuwe spelers, een wedstrijd in goede banen leiden en de dankbaarheid na een wedstrijd zijn echt goud waard. Rolstoelbasketbal is echt een familie. Ik ben trots om daar lid van te mogen zijn.” Vooral het omkijken naar elkaar spreekt Pannen bijzonder aan. ,,Het mooiste is dat teams elkaar helpen. Rijdt iemand lek? Is het bij onze mooie sport niet gek als iemand van een ander team je helpt om weer het veld op te komen met nieuw materiaal. Dat zie je maar weinig.” Pannen kent de waarde daarvan. ,,Dat moeten we koesteren en nooit verliezen.”
Rolstoelbasketbal is een gulle gift voor Pannen. ,,Het is gezelligheid en een mooie hobby. Het brengt plezier en leuke contacten. Maar ook in het dagelijks leven is het handig.” De docent in Pannen komt boven drijven. ,,Ik kan dingen die ik op het veld leer, toepassen voor de klas. Emoties komen immers overal voor.” Pannen stelt zich vooral kwetsbaar op en zegt: ,,Dat teams het me maar moeten vergeven als ik een totaal verkeerde beslissing neem. Ik doe mijn best. Ik sta altijd open voor feedback van teams, dus voel je vrij om me een beetje te sturen. Ik hoop steeds meer onderdeel te worden van de hechte community.” Aan Pannen ligt het niet. ,,Daar gaan we voor!”
(Beel: Stef Merks/Luc Reuvers)